Skip to content

‘onaffe cirkels’

[…] In haar werk speelt de kunstenaar een subtiel spel met de eigen binnen- en buitenwereld waarvan ze in staat is zowel toeschouwer als deelnemer te zijn. Het werk van Ra van der Hoek bestaat uit het resultaat van de door haar vergaarde en verwerkte indrukken. De kunstenaar lijkt daarbij geen behoefte te hebben aan het bereiken van de definitieve en volledig afgeronde vorm. Haar doel lijkt veel meer het scheppingsproces zelf. Het werk krijgt daardoor het karakter van het in beweging zijn, van het tijdelijke, ongrijpbare en ook raadselachtige.

Een voorbeeld is ‘Zelfportret als bril’. Niet met maar als bril. Binnen een rechthoekige omlijsting bevinden zich de contouren van een Modigliani-achtig eivormig hoofd. Rondom het hoofd kunnen we lezen: ‘Kijk door mij heen’. Binnen het hoofd is met een paar elementaire lijntjes een mensfiguur in kleermakerszit neergezet.
Bij langer dwalen over het ‘Zelfportret’ blijkt de vorm van het getekende figuurtje zeer sterke overeenkomst te vertonen met een ‘ziekenfonds’-brilletje. Een aangereikt hulpmiddel om door ‘mij’ heen te kijken? En wie is eigenlijk ‘mij’?

Ra van der Hoek weet in haar werk van ophouden. Juist dáárdoor weet ze bewust of onbewust spanning en betrokkenheid te scheppen. Niet alleen in de uitwerking van een idee, maar ook in de behandeling van het gebruikte materiaal komt dat tot uiting. De kunstenares maakt veelvuldig gebruik van papier, karton en schaar. Zelden tot nooit is daarbij het materiaal keurig recht en netjes tot aan de definitieve vorm doorgeknipt. Ook hier zorgt onafheid voor levendigheid. Dan zijn er de titels van de kunstwerken die regelmatig van grote raadselachtigheid getuigen. Wat te denken van ‘Portret met huismond’, ‘Starring the table’, of ‘Laat de tafel u van dienst zijn’. Toch vallen deze titels in combinatie met het beeld precies op hun plaats.

In ‘Zelfportet met bril’ zit een hoofd in de vorm van een ei. Zulk soort hoofden komen nog een paar keer terug. Van der Hoek lijkt sowieso iets met onaffe cirkels te hebben. Een tijd lang was voor haar de ui een inspiratiebron als metafoor voor het leven. Zo duikt ook de broodbol regelmatig op in haar werk. De vorm van de aardbol heeft eveneens haar bijzondere interesse. 

Naast steeds terugkerende vormen laat Ra zich ook inspireren door kennis vanuit literatuur en kunst. Het prachtige ‘Miro and me’ wordt bepaald door de zeer fraaie vormgeving van een fles. Op die fles staan de letters ‘wij’. Het is echter duidelijk dat de toeschouwer niet zicht heeft op het complete woord. En hier komt Miro om de hoek kijken. Ook maakte hij ook een werk met een fles. Daarop stonden de letters ‘vi’. Waarmee meteen de inhoud of voormalige inhoud van beide flessen getraceerd is. Maar de titel? Miro en ik? Miro en wij? Wederom verwarring en het spel gaat door. 

Misschien komt het wel door haar wekelijkse column in de Leeuwarder Courant dat Ra van der Hoek steeds meer plezier krijgt in het spelen met woorden. Ook hier zorgt haar open geest voor associatieve spelletjes met taal. 

Hoe haar werk ontstaat, daartoe kan het ook verleiden: tot meegaan, tot deelnemen, tot dwalen en onderzoeken. Het zijn de uitingen van een beweeglijke geest die op de aandachtige toeschouwer hetzelfde effect kunnen hebben. Zo kan deze kunst als spiegel werken voor de speelse, subjectieve geest waarover we uiteindelijk allemáál beschikken. Toch?!

-Rients Kooistra, uit: Het vervaardigen is het doel, Friesch Dagblad, 1999

Momentopname | acrylverf op papier | 1999 | Ra van der Hoek

 

Back To Top